Касымалы Жантөшев "Каныбек": нускалардын айырмасы
Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
Aidabishkek (талкуу | салымы) No edit summary |
Aidabishkek (талкуу | салымы) No edit summary |
||
51-сап:
Чиркин өнөр кандай сонун!.. Бирок өнөрүм бар деп жубанбагыла, ошол өнөрүңөрдү бирөөгө түшүндүрө билгиле. Баланчанын өнөрү бар экен деп кубанбагыла, ошол өнөрдү түшүнө билгиле, сырдуу түйүнүн чече билгиле. Бардык касиет ушунда, балдар!..
Өнөрдүн дагы эчен түрү бар, түрүнө жараша сүрү бар, сүрүнө жараша мааниси бар. Кеп ошол маанисин билүүдө.
Өзүм жакшы көргөн өнөр, комуз, кыяк, чоор, сурнай. Отурган-турганы билинбеген, басса аягы жерге илинбеген, акылы терең, айтууга сөзү белен; көзүн кысып күйгузгөн, көз карашы менен оюн билгизген, атагы айылды баскан, адамгерчилиги элден ашкан; туйгундай тунжураган, үкүнүн саңоорундай үлбүрөгөн, кулун сындуу кумар көздү, силер кандай жакшы көрсөңөр, мен дагы бул өнөрүмдү ошондой жакшы көрөм, балдар!..
Бирок бул өнөрлөргө элдин бардыгы бирдей түшүнбөйт. Кээ бир адамга сурнай тартып берсең, балдар камыштан чыйылдак жасап ойногондой көрөт. Чоор тартып берсең, өпкөң менен ышкыргандай көрөт. Чоор тартып берсең, сары атан коңузу ыңылдап учкандай угат. Комуз чертип берсең, жараңка жарып чылапчын калдыраткандай сезет. Бирок мен силерди андай адамга теңебеймин. Комуз үнү чыкканда, төшөгүнөн туруп келген адамдар бирдемени билет. Ошондуктан силерге "Көкөй кести" деген күүнү чертип берейин... (240-б.)
"Көкөй кести" деген сөз көбүңө түшүнүксүз чыгар, балдар!.. Кылымдар кыйырчактын кызыл түлкүсүндөй жойлоп өтүп, ар бир кылымдын асыл уулу, алтындай кыз, келиндери көздөгөнүнө жете албай зарлап өттү жана зарлап өтүп дагы жатат. Кара мүртөз зор болду, зор эместин көзүнөн кандуу жашы сел болду; андай- андай муңдуулар миңден-миңден миң жерде болду.
Мына ошол зарга чыдабаган, ошол зар көкөйүн кескен, мага окшогон бирөө арман кылып "Көкөй кести" деп, комузга салып черткен имиш,- деп, наспайдан ээрдине салып, комуздун солкулдаган муңдуу үнүн чыгара баштады... (241-б.)
| |||